NLP vandaag is een blog over NLP en over het verder verdiepen, verder ontwikkelen en zo mogelijk simpeler maken van NLP. Dit is ook een plek voor eventuele discussie. Reageer je op een artikel zet dan ook je voor- en achternaam erbij. Reacties van spammers, reacties met aliassen in plaats van namen en reacties die niets met het onderwerp te maken hebben worden geweerd.
Het doel moet zijn om relevante informatie te verstrekken, kritisch te kunnen zijn, opbouwend te zijn, kortom open en positief.
stress, overspannenheid of burn-out komen tegenwoordig vaak voor. Ik merk dit ook in mijn coachingspraktijk. Gelukkig kan ik mensen helpen om stress te verminderen of zelfs helemaal weg te halen. Ik help ook mensen mee om weer uit een burn-out te komen, maar het zou natuurlijk veel mooier zijn als iemand zelf de stress kan oplossen of kan voorkomen om in een burn-out terecht te komen.
De algemene gedachte is dat stress wordt veroorzaakt door de omgeving. Door drukte op het werk, stressvolle situaties of andere factoren van buiten. “Anderen zorgen ervoor dat ik stress.”
Als stress van buiten komt, zijn wij afhankelijk van anderen om het probleem ‘stress’ op te lossen.
Alsl wij zelf onze eigen stress zouden creëren, zouden we die misschien ook zelf kunnen oplossen.
In de gezondheidszorg wordt men er zich meer en meer bewust van dat bepaalde mentale factoren een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van stress. De gedachte dat de factoren voor stress alleen buiten ons zouden liggen, lijkt daarmee achterhaald.
NLP-ers leren dat er denkvoorkeuren bestaan die gebruikt worden voor het verwerken van informatie en dat deze denkvoorkeuren eigenschappen hebben die het proces van denken op een bepaalde manier kunnen beïnvloeden.
Het instrument Identity Compass (IC) brengt deze denkvoorkeuren mooi in kaart en laat ook zien welke denkvoorkeuren invloed hebben op het mogelijk creëren van stress. Volgens IC is een bepaalde combinatie van mentale factoren (de denkvoorkeuren) + externe factoren (hectiek, een teveel aan informatie etc.) noodzakelijk om stress te laten ontstaan.
Sommige mensen vinden dat NLP meer in de hoek van therapieën thuis hoort, terwijl anderen vinden dat het bij uitstek een methode is voor persoonlijke ontwikkeling. Maar wat is het nou?
Trucjes
Mijn eerste kennismaking met NLP was het boek ‘Je ongekende vermogens’ van Anthony Robbins. Ik heb toen vooral de hoofdstukken gelezen waarin ik ’trucjes’ kon leren. Trucjes voor mezelf, zoals het leggen van ankers om een gevoel op te kunnen roepen, dat ik op dat moment nodig had. En ook trucjes om het denken van anderen in een bepaalde denkrichting te kunnen sturen.
Manipuleren of sturen
Nu komt misschien de gedachte op dat ik mensen zou willen ‘manipuleren’. Nou dat klopt wel, want wie wil dat niet. Als we om ons heen kijken dan zien we mensen die anderen proberen te overtuigen dat ze iets op een bepaalde manier moeten doen. Ouders die hun kinderen vertellen wat ze niet moeten doen. Voetbalfans die roepen dat hun team het anders moet doen. Vrienden die discussiëren over wie het beste, het meeste, ….. enz. Eigenlijk zijn we bijna de hele dag bezig om elkaar te manipu …ehh te sturen en dan is het handig als je wat trucjes kent.
Na rapport maken, vragen stellen en luisteren ga ik nu in op een aantal denkvoorkeuren. waar moet je naar luisteren om de denkvoorkeuren te kunnen horen. De stap daarna is om gebruik te maken van deze denkvoorkeuren, zodat de informatie die jij over wilt brengen beter bij de ander binnenkomt.
In deel 2 heb het metaprogramma zintuigelijk kanaal met de voorkeuren zien, horen en voelen al genoemd en toegelicht. In dit blog ga ik op nog eens 3 metaprogramma’s in.
In totaal staan 60 metaprogramma’s beschreven. Hiervan zijn er 12, met in totaal 30 denkvoorkeuren, die redelijk gemakkelijk kunnen worden herkend. Zelf maak ik gemiddeld gebruik van ongeveer 20 metaprogramma’s met zo’n 50 denkvoorkeuren.
Denkvoorkeuren zijn vaste patronen in de processen waarmee we in ons denkenen informatie verwerken. Op basis van de betekenis van die informatie worden gedrag en de manier van communiceren aangestuurd. De patronen voor denken, gedrag en communicatie zijn oorspronkelijk ontstaan door ervaringen. Ze zijn gebaseerd op de betekenis van informatie van dat moment in een bepaalde context.
Een context is bijvoorbeeld: een omgeving, de mensen op dat moment, of het onderwerp dat aan de orde is. Het patroon is gerelateerd aan die context en dat betekent dat in een bepaalde context steeds hetzelfde patroon wordt gebruikt en dus ook dezelfde voorkeuren. Voor gelijksoortige contexten geldt dat hetzelfde patroon wordt gebruikt. Een belangrijke verandering creëert automatisch een andere context dan daarvoor. Bijvoorbeeld in het geval de omgeving hetzelfde blijft, maar het onderwerp verandert, of dat er een ander persoon bij komt, dan verandert toch de context en kunnen voorkeuren mee veranderen. Voor nu, voor de oefening, is het voldoende om je te richten op de voorkeur van het moment.
(meer…)In het vorige blog heb ik besproken wat de eerste stappen zijn naar een betere communicatie.
1. het sturen van de focus naar uptime
2. observeren en luisteren, terwijl je in uptime bent.
Als je geoefend hebt om in uptime te gaan, je aandacht hebt gericht op je gesprekspartner, dan heb je waarschijnlijk gemerkt dat je op die manier meer informatie krijgt, dan tijdens eerdere gesprekken met diezelfde gesprekspartner. Oefen maar eens met je partner of met vrienden, dan ga je het verschil zeker merken.
In deze blog ga ik in op;
3. rapport maken
4. vragen stellen
5. luisteren naar denkvoorkeuren
Rapport (spreek uit als ‘rappoor’) is een Frans woord dat precies beschrijft (beter dan gelijksoortige woorden in andere talen) wat we willen bereiken. Rapport maken heeft 2 doelen.
1. een situatie creëren waarin de ander zich prettig voelt en zich gehoord voelt, zodat het automatische denken minder alert wordt.
2. informatie (woorden) zo verpakken dat het binnenkomt in het denkproces van de ander.
Communiceren is een dagelijkse activiteit, waar we bijna de hele dag mee bezig zijn. De ene keer communiceer je met je partner een andere keer met collega’s op het werk, maar ook met je buren, met vrienden, in de supermarkt, met je hond of kat of met jezelf. In het proces van communiceren gebruiken we woorden, gebaren, intonatie, gezichtsuitdrukkingen, kortom we communiceren met ons hele lichaam.
Maar wist je dat het grootste deel van onze communicatie een onbewust proces is. Dat woorden, gebaren en gezichtsuitdrukkingen als vanzelf ontstaan. Natuurlijk gebruik je ook woorden waar je heel bewust over nagedacht hebt, maar over het algemeen is dat maar een klein deel van je totale communicatie.
In het dagelijkse leven kom ik regelmatig voorbeelden tegen, waarbij matige of ronduit slechte communicatie uitmondt in het maken van (achteraf gezien) verkeerde keuzes, conflicten en ruzies. Een actueel voorbeeld is de communicatie tussen enerzijds overheid en politici en anderzijds de burgers die met problemen kampen. Of het nu gaat over toeslagen, aardbevingsschade, overstromingen of het stikstofbeleid er wordt onvoldoende geluisterd naar wat de andere partij zegt. Maar dit gebeurt ook op kleinere schaal zoals op het werk of in relaties. Met dit blog wil ik een bijdrage leveren aan beter communiceren, want ik weet dat het veel prettiger is als mensen meer naar elkaar luisteren en beter kunnen vertellen wat ze te zeggen hebben.
(meer…)Volgens cijfers van TNO hadden in 2020 1,2 miljoen werknemers in Nederland last van burn-out. Een lichte daling ten opzichte van de jaren daarvoor, want toen lag het aantal werknemers met een burn-out op 1,3 miljoen, wat neerkomt op 16-17% van alle werkenden in Nederland. In de zorg lag eind 2020 het percentage op 20%.
Een burn-out is een gevolg van een langere periode van stress, waardoor iemand zowel fysiek als mentaal wordt uitgeput, opbrandt. In veel gevallen wordt een burn-out in verband gebracht met het werk. Misschien de druk van het werk, of de verantwoordelijkheden in het werk, er kunnen heel veel factoren zijn die een rol spelen bij het veroorzaken van stress. Ook de persoonlijke relatie en andere privé-omstandigheden kunnen kunnen factoren zijn die meehelpen om stress te laten ontstaan.
Heel vaak wordt er alleen gekeken naar externe oorzaken voor stress. Maar we weten dat niet iedereen last heeft van stress. Blijkbaar ligt het niet alleen aan externe factoren, maar speelt er nog iets anders een rol.
In bijna alle NLP trainingen leren NLP-ers wat de Logische Niveaus zijn en hoe je ermee kunt werken. De Logische Niveaus zijn ontwikkeld door Robert Dilts. Dilts behoorde bij de groep van eerste leerlingen van Bandler en Grinder en hij hielp mee bij het uitdragen en het verder ontwikkelen van NLP. Het model van de Logische Niveaus is gebaseerd op het werk van Bateson (the Logical Steps of Learning). Het idee voor de Logische Niveaus ontstond tijdens de lessen die Dilts volgde bij Bateson, o.a. over the Logical Steps of Learning.
(meer…)Toen ik in 2003 NLP ging leren, bestond NLP al ruim 25 jaar en was intussen een beproefde methode geworden. Ik nam daarom ook automatisch aan dat wat trainers mij leerden klopte. En ik merkte dat het werkte wat ik leerde. Toen ik in mijn enthousiasme de vraag stelde waarom werkt NLP eigenlijk, kreeg ik het antwoord; “dat weten we niet, maar het werkt en dat is voldoende”. Dat was even een domper, want ik wil nu eenmaal weten waarom iets werkt. Die vraag heb ik toen even terzijde geschoven en ben me toen gaan focussen op hoe ik NLP zou kunnen toepassen in mijn werk. Een tijdje dacht ik niet meer aan de vraag ‘waarom NLP werkt’ en al helemaal niet of het logisch was wat ik allemaal had geleerd.
(meer…)De vorige blog ging over de subjectieve ervaring. De subjectieve ervaring is wat iemand ervaart en voelt bij een bepaalde gebeurtenis.
Deze keer ga ik in op de NLP begrip wereldmodel en op wat ik bedoel met persoonlijke realiteit.
In NLP kringen worden de termen wereldmodel en ook model van de wereld heel vaak gebruikt. Maar wat bedoelen we precies met deze termen?
Toen ik ooit NLP leerde werd mij uitgelegd dat iemands wereldmodel de manier is waarop die persoon naar de wereld kijkt. Het wereldmodel is blijkbaar een bepaald gezichtspunt. Maar naarmate ik meer over NLP leerde, werd voor mij duidelijk dat dit geen correcte uitleg is.
In hun boek ‘The Structure of Magic deel 1 (1975) leggen Bandler & Grinder uit wat zij bedoelen met ‘Model of the world’, zoals de oorspronkelijk Engelse term luidt.
Hun uitleg is: op basis van informatie uit hun omgeving creëren mensen in hun denken een model van wat de werkelijkheid is. Dit model is een interpretatie van de externe werkelijkheid, maar is niet die externe werkelijkheid. Dit interne model wordt model of the world of in het Nederlands wereldmodel genoemd. Ook weer volgens Bandler en Grinder stuurt het wereldmodel iemands gedrag aan.
De uitleg door Bandler en Grinder van wereldmodel geeft mij het idee dat dit begrip meer is dan alleen een bepaald gezichtspunt. Tegelijkertijd vind ik wat Bandler en Grinder beschrijven veel te vaag, want wat bedoelen ze nu precies met het interne model over de buitenwereld. Is dit interne model ook de interne beleving? Want dan zouden wereldmodel en subjectieve ervaring hetzelfde zijn. Is wereldmodel dan toch iets dat meer naar buiten is gericht en de subjectieve ervaring meer naar binnen? Hoe krijgen we meer duidelijkheid?
(meer…)In mijn vorige blog Is NLP veranderd in de afgelopen jaren? sprak ik over de ‘subjectieve ervaring’. Ik ben van mening dat de studie van de subjectieve ervaring een belangrijk onderdeel van NLP en daarom wil ik daar wat meer aandacht aan besteden. In dit blog leg ik uit wat de subjectieve ervaring is. In het volgende blog behandel ik de onderwerpen wereldmodel en persoonlijke realiteit. De termen wereldmodel en subjectieve ervaring worden nog wel eens door elkaar gehaald. Met deze twee blogs wil ik meer duidelijkheid scheppen. Zijn wereldmodel en subjectieve ervaring twee termen voor hetzelfde of zijn dit twee verschillende dingen? En wat bedoel ik met de term persoonlijke realiteit?
De subjectieve ervaring omvat heel veel. Bijvoorbeeld de ervaring van gevoelens of emoties en ook de ervaring van een bepaalde sfeer zoals een feest, een begrafenis of met een glaasje wijn bij het haardvuur zitten. Ook iets proeven, ruiken of voelen is een ervaring die we meemaken; bijvoorbeeld de smaak van een sinaasappel, de geur van een roos, of water dat nat is. Het woord ervaring heeft hier dus de betekenis van ‘meemaken’ of ‘ondervinden’.
(meer…)